Podneblje i istorija

Klima

Klima je najznačajniji faktor turizma ovog kraja. Specifičan položaj dinarskih visokoplaninskih venaca ne sprečava prodor tropskih vazdušnih masa sa Sredozemnog mora, područje Golije i okoline izloženo pretežno severnim i severo-zapadnim prodorima polarnog vazduha koji dospeva iz severnih širina Atlantskog okeana, srednje i severoistočne Evrope i Sibira. Tako se viši predeli ovog područja odlikuju subplaninskom (subalpskom) klimom, sa oštrim, dugim i snežnim zimama i kratkim svežim letima, dok se niži delovi, rečne doline i kotline odlikuju prelaznom umereno kontinentalnom klimom.Prosečnom julska temperature od 19,3° stepena i srednjom februarskom od -1,3°, 255 sunčanih dana u godini.

Vegetacija

Klimatske razlike ivanjičkog kraja utiču na raznovrsnost biljnog sveta. Od 62 biljne vrste u Evropi 45 je zastupljeno na teritoriji Srbije, a 42 na teritoriji opštine Ivanjica. 2/3 teritorije opštine Ivanjica pokriveno je četinarskim i listopadnim šumama ,preko 1000 m nadmorske visine rasprostranjeni su bor, smrča, jela, a ispod 1000m bukva, jasen, javor,brest, hrast, cer. Jedna od odlika biljnog sveta našeg kraja je velika rasprostranjenost šumskog bilja: crvena zova, šume borovnica, jagoda, kupina, kao i razlicitim vrstama gljiva. Lekovite trave, nezagađena i čista prirodna sredina.

Reljef

Dominanti oblici reljefa ovog kraja su planine. Pripadaju grupi starovlaško-raške visije. Bogate su šumama, proplancima, pašnjacima, hladnim izvorima, bistrim rekama, raznom divljači. Golija – sa najvišim vrhom Jankov kamen (1833 m) spada u tipično receptivno planinsko područje. Ona je jedna od onih retkih planina, gde se, penjući se na nju, čovek gubi u njenom prostranstvu, ne može da je celu obuhvati pogledom, čovek je stalno na Goliji, sve oko njega je Golija i skoro neprimetno dolazi do onog “glavnog” dela Golije. Živeti zdravo – danas je to živeti na Goliji.Od 2000.godine pod zaštitom UNESCO-a kao jedinstveni rezervat bosfere. Javor – čiji najviši vrh, Vasilijin vrh, dostiže visinu od 1520 m, bio je čuvena kota u ratu 1876.-1878. godine. Sve do Balkanskog rata ovde je bila srpsko-turska granica. Mučanj – veoma strma i stenovita planina sa najvišim vrhom Jerinin grad (1534 m). Još jedna lepotica koja sa prethodne dve planine čini okruženje Banje Ivanjica.

Reke i jezera

Područja ivanjičke opštine bogata su izvorima i na velikim visinama, čijim spajanjem nastaju reke bistrih i nezagađenih voda. Reka Moravica izvire na Goliji, duga je 60 km, uliva se u Zapadnu Moravu. Reka Studenica izvire na visini 1500 m, uliva se u Ibar. Nosnica izvire na visini od 1320 m i predstavlja prirodnu granicu Golije i Javora. Sve reke se odlikuju velikim hidro-energetskim potencijalom, bogate su ribom (pastrmka, klen, krkuša,…). Na visini 1420 m, na Goliji, nalazi se Tičar jezero. Hidro-biološku studiju ovog jezera dao je dr Nedeljko Kosanin 1907. godine. Jezero Nebeska suza nalazi se na nadmorskoj visini 1300 m, na mestu zvanom okrugla suza.

Mineralni izvori

U okolini Ivanjice postoje mineralni izvori koji se javljaju na nekoliko lokaliteta: Prilike, Bukovica, Cerova, kao i na samoj obali reke Moravice. Izvori su malog protoka, do 0,2 lit/s, sa većim sadržajem CO2 do 1,5 g/lit. Tempretaura vode je 12-16°C. Prvi podaci o mineralnoj vodi potiču još iz 1858. godine. Najnovije analize govore da se ova mineralna voda odlikuje veoma visokim sadržajem HCO3(1920 mg/lit), CO2(1720 mg/lit), Ca (110 mg/lit) i Na (596 mg/lit), kao i umerenim sadržajem Mg (42 mg/lit) i SiO (15 mg/lit). Posebno su interesantni sadržaji fosfora (HPO 1,2 mg/lit), kalijuma (23 mg/lit), gvožđa (15,1 mg/lit), HbO2 (21 mg/lit) i upadljivo povećan sadržaj litijuma (1,0 mg/lit). Zbog prisustva radona (37 Bq/lit), urana (0,0007 mg/lit) i radijuma (0,67 Bq/lit) može se uvrstiti u radioaktivne vode.

Istorija

Na raskrsnici starih carskih drumova od Evrope do Instambula nalazi se Ivanjica do pre 180 godina prenoćište karavana i raznih vojnih formacija koje su ovim prostorima prolazile. Na padinama Golije, Javora i Mučnja na površini od 1090 km², 1833 godine po dekretu Kneza Miloša Obrenovića formirano je naselje pod imenom Ivanjica.Od osnivanja pa 90-tih godina XIX veka naselje ubrzano raste i razvija se u tom vremenu već je imala status najveće i nalepše naselje “Erske kapetanija”.Imala je školu,biblioteku,poštu,telegraf, razvijenu trgovinu i zanatske radnje.

Hidrocentrala na Moravici

U centru grada iz 1911. godine, čija Simensova turbina radi i danas. Zahvaljujući njoj Ivanjica je bila deveti grad u Srbiji koji je dobio osvetljenje. Kameni most preko reke Moravice u Ivanjici koji je sagrađen 1906. godine i Kušića Han s početka XIX veka.

Crkva Svetog cara Konstantina i carice Jelene

U Ivanjici podignuta je 1836. godine, a živopisana od 1842. do 1862. godine. Živopis je radio Dimitrije Posniković i u celosti je sačuvan.

Manastir Kovilje

Potiče s kraja XII i početka XIII veka. Nabolje sačuvana freska je “Isus Hristos Pantokrator”. Manastir se pominje u Kruševačkom pomeniku za 1606. godinu. Raški mitropolit Gavrilo proveo je izvesno vreme u ovom manastiru i obnovio ga 1644. godine, a crkvi Svetog Nikole darivao jedno Jevanđelje.

Iz novije istorije

Đeneral Draža Mihailović rođen 1893 godine u Ivanjici.Na 110. godišnjicu rođenja đenerala Dragoljuba Draže Mihailovića, podignut je spomenik 2003 godine. A u blizini spomenika nalazi se Čičin dom, u kome su muzejski eksponati, četničkog pokreta.